mengmateriaal

Mengmateriaal is een term uit het Nederlands die verwijst naar materialen die worden gebruikt bij het mengen van componenten om een nieuw product of een gewenste consistentie te realiseren. De term komt voor in diverse sectoren, waaronder de bouw, voedselindustrie, farmaceutica en materialenwetenschap. In deze context vormen mengmaterialen samen met andere ingrediënten het beginpunt van het productieproces.

In de bouw worden mengmaterialen vaak gebruikt om concreet of mortel te maken. Typische componenten zijn bindmiddelen (zoals cement), aggregaten (zand en grind), water en diverse additieven die eigenschappen zoals verwerkbaarheid, waterdichtheid of holdbaarheid verbeteren. Daarnaast kan ook aangerekend mengmateriaal bestaan uit vloeistoffen of poeders die in specifieke recepturen voorkomen.

Belangrijke eigenschappen van mengmateriaal die het mengproces beïnvloeden, zijn onder meer korrelgrootteverdeling, vochtgehalte, bulkdensiteit, vloeibaarheid of viscositeit, chemische compatibiliteit en reactiviteit. De selectie van mengmaterialen hangt af van de gewenste eigenschappen van het eindproduct, kosten, beschikbaarheid en milieueisen.

Kwaliteitscontrole bij mengmaterialen omvat onder meer meten van vochtgehalte, sortering en classificatie, en specifieke proeven zoals de slumptest voor beton of rheologische tests voor pasta’s en polymeeremulsies. Veiligheid en regelgeving spelen eveneens een rol: veel mengmaterialen vereisen juiste opslag, ventilatie, labeling en het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen, conform geldende normering en veiligheidsdatabladen.

Voorbeelden per sector: in beton: cement, water, zand, grind; in verf: pigmenten, bindmiddel, oplosmiddelen; in voedsel: meel, water, zout, emulsatoren; in farmacie: hulpstoffen, oplosmiddelen en actieve bestanddelen.