maagvolumen

Maagvolume, ook wel maaginhoud genoemd, is de hoeveelheid inhoud die de maag op een bepaald moment kan bevatten. Bij volwassenen ligt het in rust doorgaans tussen ongeveer 50 en 150 milliliter, en kan het na een maaltijd aanzienlijk toenemen tot circa 1 tot 2 liter. De maximale distensie kan bij sommige mensen 3 tot 4 liter bereiken, maar dit varieert sterk en is afhankelijk van factoren zoals lichaamsbouw, leeftijd en eerder operatief ingrijpen aan het maag-darmkanaal.

Fysiologisch gezien wordt maagaccommodatie gekenmerkt door receptieve relaxatie en postprandiale uitzetting. Tijdens het begin van een maaltijd ontspant de fundus zodat voedsel kan worden opgevangen, een proces dat wordt geregeld door het parasympathische systeem via de vagus. De bewegingen van de maagwand mengen en verteren de inhoud en regelen de doorgang naar de dunne darm via de pylorus. De mate van uitzetting en de motiliteit bepalen hoe snel en hoeveel voedsel kan worden opgenomen zonder een sterke druk op te bouwen.

Metingen van maagvolume en troebelheid (compliance) gebeuren voornamelijk in onderzoeksomstandigheden. Methoden omvatten barostatmetingen, en beeldvorming zoals MRI, echografie, CT en scintigraphie om volume en legeing te schatten. In de klinische praktijk is het meten van maagvolume geen routinematige parametre, behalve bij specifieke onderzoeken of traumatische aandoeningen.

Toepassingen en klinische relevantie: een gevulde maag verhoogt het risico op aspiratie tijdens anesthesie, daarom gelden nuchterheidsregels voor operaties. Maagvolume is ook relevant bij bariatrische chirurgie; bijvoorbeeld sleeve gastrectomie verlaagt het volume aanzienlijk tot circa enkele tientallen milliliters. Aandoeningen zoals gastroparese, pylorusstenose en postoperatieve veranderingen kunnen leiden tot afwijkende maagvolumes en symptomen als volheid of vroeg verzadigd zijn.