luchtmeetnetwerken

Een luchtmeetnetwerk is een georganiseerd systeem van meetpunten en meetinstrumenten waarbinnen de concentraties van luchtverontreinigende stoffen in de buitenlucht regelmatig worden vastgesteld en geregistreerd. Doel is het in kaart brengen van de actuele luchtkwaliteit, het volgen van trends, het controleren van naleving van nationale en Europese normen en het ondersteunen van beleid, onderzoek en publieke communicatie.

Een typisch netwerk bestaat uit vaste meetstations die continu of periodiek data leveren, aangevuld met mobiele meetcampagnes, passieve samplers en, waar mogelijk, lage-kostensensoren. De verzamelde data omvatten meestal de belangrijkste stoffen zoals fijn stof (PM2.5 en PM10), stikstofoxiden (NO2), ozon (O3) en vaak ook zwaveldioxide (SO2) en koolmonoxide (CO), naast meteorologische variabelen zoals temperatuur, wind en vochtigheid.

Netwerken worden nationaal gecoördineerd en gerealiseerd door overheden in samenwerking met regionale en lokale instanties. De EU en EEA eisen periodieke meting en rapportage van luchtkwaliteit. Gegevens zijn doorgaans openbaar beschikbaar via portals en databestanden, zodat beleidsmakers, wetenschappers en burgers ze kunnen raadplegen.

Technologische ontwikkelingen vergroten de dekking en de snelheid van gegevens: sensoren met lage kosten worden naast referentiestations ingezet, en data worden vaak geïntegreerd met modellen en satellietgegevens voor ruimtelijke beeldvorming en forecasting. Uitdagingen zijn kosten, onderhoud en kwaliteitscontrole om consistente, vergelijkbare data te waarborgen.