waarbinnen

Waarbinnen is een samengestelde betrekkelijke bijwoord die in het Nederlands wordt gebruikt om naar de ruimte of context te verwijzen waarbinnen iets plaatsvindt of geldt. Het combineert waar (waar) met binnen (inside) om een relatieve bijzin in te leiden. In de meeste gevallen functioneert het als een verbindend woord tussen een antecedent en een bijzin: het gebouw waarbinnen de tentoonstelling plaatsvindt; de regels waarbinnen dit contract geldt. Het legt de nadruk op de interne grenzen van een ruimte of kader, in tegenstelling tot een bredere context.

Etymologie en gebruikswaarde: waarbinnen is een formele zegwijze die vooral in schriftelijke, juridische en akademische teksten voorkomt. In minder formele taal wordt ook wel de vorm waarin toegepast, bijvoorbeeld: het gebouw waarin de tentoonstelling plaatsvindt. Hoewel beide vormen correct zijn, kan waarin als neutraler en minder ruimtelijk gefocust worden ervaren, terwijl waarbinnen juist de interne beperking of wetgevende context accentueert.

Voorbeelden:

- Het gebouw waarbinnen de tentoonstelling plaatsvindt, is onlangs gerenoveerd.

- De regels waarbinnen deze overeenkomst geldt, moeten strikt worden nageleefd.

- Het dossier waarbinnen alle relevante documenten zijn opgenomen, werd nogmaals gecontroleerd.

Verschillen en verwante vormen: waarbinnen heeft een duidelijk navolgende verwijzing naar een interne ruimte of kader. Verwant is waarin (in welke context), waarin mogelijk algemener of informeel klinkt. Daarnaast bestaan onderling verwante vormen zoals waaronder (waarvan de elementen deel uitmaken) en waarin voor abstractere contexten.