raadplegen

Raadplegen is een Nederlands werkwoord dat meerdere betekenissen heeft, afhankelijk van de context. De algemene betekenis is het opzoeken of opvragen van informatie bij een bron of het vragen om advies bij iemand. In het gesprek met mensen betekent het vaak: advies of bevestiging vragen aan een ander. Voorbeelden: iemand raadplegen iemand raadplegen voor een mening, of ik zal mijn huisarts raadplegen voordat ik een besluit neem.

Raadplegen kan ook slaan op het opzoeken van informatie in bronnen zoals handleidingen, wetten, databanken of archieven. In dit gebruik geeft de uitdrukking aan dat men actief informatie zoekt en nagaat wat elders staat of voorgeschreven is. In ICT en databanken wordt vaak gesproken van het raadplegen van gegevens: de gebruiker bekijkt of vraagt om informatie uit een systeem.

In formele en publieke contexten verschijnt het begrip ook als zelfstandig naamwoord in de vorm van raadpleging. Een raadpleging is een procedure waarbij meerdere partijen advies geven of consultatie plaatsvinden, bijvoorbeeld een publieke raadpleging over een nieuw beleid of een adviesraadpleging onder deskundigen.

Etymologie en verwante termen: raadplegen is afgeleid van raad (advies) en plegen (doen/activiteiten), letterlijk ‘om advies vragen’ of ‘advies opzoeken’. Verwante begrippen zijn onder meer overleggen en opzoeken. In het dagelijks taalgebruik kan men ook spreken van informatie opzoeken, documenten raadplegen of een deskundige raadplegen; in alle gevallen blijft het doel het verkrijgen van inzicht of advies.