buitenlucht

Buitenlucht is de lucht die zich buiten gebouwen bevindt en wordt beïnvloed door zowel natuurlijke als menselijke factoren. In deze lucht komen stikstof (~78%) en zuurstof (~21%) voor, samen met kleinere hoeveelheden argon, koolstofdioxide en waterdamp. De kwaliteit van de buitenlucht wordt verder bepaald door verontreinigende stoffen zoals fijn stof (PM2.5 en PM10), stikstofoxiden (NOx), ozon (O3) en vluchtige organische stoffen (VOCs).

Bronnen en variatie: Natuurlijke processen zoals wind en seizoensgebonden meteorologie spelen een rol, maar de meeste vervuiling in stedelijke gebieden ontstaat door menselijke activiteiten: verkeer, industrie, verwarming en bouwactiviteiten. De concentraties fluctueren door tijd (dag en seizoen) en door weerpatronen, zoals temperatuurinversies die vervuiling tijdelijk vast laten houden.

Impact op gezondheid en milieu: Blootstelling aan buitenlucht kan kortdurend leiden tot irritatie van ogen, neus en keel, en bij langdurige blootstelling aandoeningen aan luchtwegen en het hart stimuleren. Kwetsbare groepen zoals kinderen, ouderen en mensen met bestaande longaandoeningen lopen extra risico. Ook ecosystemen en steden kunnen last hebben van verzuring, verontreiniging en verminderde plantengroei.

Meting en beleid: Luchtkwaliteit wordt gemeten door een netwerk van meetstations. In veel landen wordt de toestand samengevat in een luchtkwaliteitsindex en normen voor stoffen zoals PM2.5, PM10, NO2 en O3. Richtlijnen en waarschuwingsberichten helpen bevolking wanneer vervuiling hoog is.

Beleidsmaatregelen en maatregelen voor verbetering: Verkeersregeling, vergroening, schone verwarming en elektrificatie kunnen de emissies verminderen. Individueel kan men bij slechte kwaliteit de buitensport beperken en ventilatieniveau in gebouwen controleren. Het verbeteren van buitenluchtkwaliteit is een belangrijk aspect van volksgezondheid en milieubeleid.