kleurverschuiving

Kleurverschuiving is het verschijnsel waarbij de waargenomen kleur van een voorwerp of afbeelding verandert onder verschillende kijk- of verlichtingsomstandigheden, of na verloop van tijd door veroudering of slijtage. Het kan leiden tot afwijkingen tussen de gewenste en de werkelijke kleurweergave, wat vooral relevant is bij kleurkritische toepassingen zoals fotografie, ontwerp en productie.

Oorzaken zijn onder meer de spectra­lieke samenstelling van de lichtbron (bijvoorbeeld warmere versus koelere belichting), metamerie (twee kleuren die onder één lichtbron hetzelfde lijken maar onder een andere lichtbron verschillen), en de respons van de gebruikte sensor of display. Daarnaast spelen veroudering en slijtage van lichtbronnen, fosforen in beeldschermen, filters in camera’s en materialen zoals verf en textiel een rol. Ook witbalans, kalibratie en het kijkgedrag van de mens beïnvloeden de perceptie van kleur.

Toepassingsgebieden omvatten fotografie en videografie, waar kleurgetrouwheid essentieel is; displaytechnologie zoals monitoren en tv’s, waar kleurverschuiving door veroudering kan optreden; en print- en drukwerk, waar inkten en tinten kunnen veranderen door leeftijd en omgevingsomstandigheden. Ook industriële contexten zoals textiel, kunststoffen en bouwmaterialen kunnen last hebben van kleurverandering bij blootstelling aan licht, vocht of temperatuurschommelingen.

Metingen worden doorgaans uitgevoerd met kleurmetingen zoals Delta E in CIELAB en spectrofotometrie. Kleurbeheer, kalibratie van monitoren en consistente lichtomstandigheden helpen kleurverschuiving te beheersen. ICC-profielen en gestandaardiseerde verlichtingsnormen ondersteunen betrouwbare kleurreproductie over verschillende media en apparaten.