kijkoperaties

Kijkoperaties, ook wel endoscopische chirurgie genoemd, zijn minimaal invasieve procedures waarbij een of meer kijkinstrumenten en speciale gereedschappen via kleine incisies in het lichaam worden ingebracht. Doel is om diagnose te stellen of te behandelen met minder weefselbeschadiging dan bij traditionele open chirurgie. De term wordt in Nederland voor diverse ingrepen gebruikt, variërend van diagnostische inspecties tot complexe operaties.

Veelvoorkomende typen kijkoperaties zijn under andere laparoscopische chirurgie van de buik- en bekkenorganen (bijvoorbeeld galblaas- en blindedarmoperaties, hernia-reparaties, steriliseringsprocedures), thoracoscopische ingrepen in de borstholte, arthroscopie in gewrichten, cystoscopie van de urinewegen en hysteroscopie in de baarmoeder. Ook andere endoscopische technieken in keel, neus en oor bestaan. De meeste ingrepen worden uitgevoerd onder algehele anesthesie; bij sommige procedures is regionale of lokale anesthesie mogelijk.

Tijdens de ingreep worden doorgaans kleine snedes gemaakt en worden een of meer trocars ingebracht om de kijkkapsel en instrumenten te plaatsen. Een camera levert beeld op een monitor, waarna de chirurg de operatie uitvoert onder visuele begeleiding. Soms is conversie naar een open operatie nodig als het zicht of de ruimte beperkt is of complicaties optreden.

Voordelen van kijkoperaties zijn onder meer kleinere littekens, minder pijn, kortere ziekenhuisopname en een snellere terugkeer naar dagelijkse activiteiten. Nadelen en risico’s omvatten infectie, bloedingen, letsel aan organen en complicaties door anesthesie; de specifieke risico’s hangen af van de ingreep en de patiënt.

Kijkoperaties vereisen gespecialiseerde training, apparatuur en expertise. Historisch begonnen endoscopische onderzoeken als diagnostisch instrument, maar moderne kijkoperaties met video-endoscopie ontwikkelden zich in de late 20e eeuw en hebben inmiddels een brede toepassing in tal van specialismen.