kapitaaluitstromen

Kapitaaluitstromen verwijzen naar de verplaatsing van financiële activa over landsgrenzen. In macro-economische termen wordt dit vastgelegd in de kapitaal- en financiële rekening van de betalingsbalans. Een netto kapitaaluitstroom ontstaat wanneer bewoners en bedrijven meer kapitaal investeren of lenen in het buitenland dan er buitenlandse investeerders of kredietgevers in het land investeren of lenen. Omgekeerd spreken we van netto kapitaalinflow.

Kapitaaluitstromen worden doorgaans onderverdeeld in directe investeringen (FDI), portefeuilleinvesteringen en overige investeringen. Directe investeringen betreffen langetermijnparticipaties met invloed op bestuur en activiteiten, zoals meerderheidsbelangen in buitenlandse bedrijven. Portefeuilleinvesteringen bestaan uit kort- tot middellangetermijnposities in aandelen en obligaties zonder controle. Overige investeringen omvatten kort- en langlopende leningen, bankkredieten en andere financiële transacties tussen residenten en niet-residenten.

Oorzaken en drijfveren zijn onder meer het verschil in rendement en risico tussen landen, verwachtingen over wisselkoersen en inflatie, renteverschillen, economische liberalisatie en vrij verkeer van kapitaal. Daarnaast spelen beleidsmaatregelen zoals kapitaalcontroles en macroprudentiële regels een rol. In tijden van onzekerheid kan sprake zijn van kapitaalvlucht of plotselinge stops, waardoor snel grote uitgaande stromingen ontstaan.

Effecten en beleidsruimte: kapitaaluitstromen kunnen de wisselkoers en de rente beïnvloeden, de geldhoeveelheid en de betalingsbalans raken en zo macro-economische stabiliteit beïnvloeden. Overheden kunnen reageren met kapitaalcontroles, transactieregelingen of macroprudentieel beleid en, in sommige gevallen, sterilisation om de koppeling tussen kapitaalstromen en monetaire voorwaarden te beheren.

Statistisch worden kapitaaluitstromen gemeten via de kapitaal- en financiële rekening van de betalingsbalans. In internationale economie is betrouwbare rapportage via organisaties als het IMF beschikbaar en levert het begrip van kapitaaluitstromen inzicht in financiële stabiliteit en ontwikkelingskansen.