inkomstenbelasting

Inkomstenbelasting is de belasting die individuen betalen over hun inkomsten. Het is een van de belangrijkste bronnen van inkomsten voor de overheid en wordt gebruikt om publieke diensten te financieren, zoals onderwijs, zorg en infrastructuur. Het inkomen omvat loon, salaris, pensioenen, uitkeringen en inkomsten uit zelfstandig ondernemerschap. Daarnaast kunnen aftrekposten en vrijstellingen het belastbaar inkomen verlagen, waardoor de uiteindelijke belastingdruk afneemt.

Het belastbaar inkomen wordt doorgaans berekend volgens een progressief tarief: hogere inkomens betalen een hoger percentage van hun inkomen aan belasting. Het systeem bestaat uit verschillende schijven met oplopende tarieven. In de Nederlandse praktijk wordt inkomstenbelasting meestal gekoppeld aan de inkomstenbelasting samen met premies voor volksverzekeringen en wordt vaak onderverdeeld in drie boxen: box 1 (inkomsten uit werk en woning), box 2 (aanmerkelijk belang) en box 3 (vermogen). Per box gelden verschillende regels en tarieven. Daarnaast bestaan er heffingskortingen en aftrekposten die de te betalen belasting verlagen, zoals de algemene heffingskorting en de arbeidskorting, en specifieke aftrekposten afhankelijk van de situatie.

De uitvoering vindt meestal plaats via de Belastingdienst: loonheffing wordt door werkgevers ingehouden op het loon, en zelfstandigen of particulieren dienen aangifte inkomstenbelasting te doen en het bijbehorende bedrag te betalen of een teruggaaf te ontvangen. Inkomstenbelasting is daarmee een centraal instrument voor herverdeling en financiering van overheidsuitgaven.