inhalatieantibiotica

Inhalatieantibiotica zijn medicijnen die direct via de luchtwegen worden toegediend om longinfecties te behandelen. Door toediening in de longen kunnen hoge lokale concentraties van het antibioticum worden bereikt met beperkte systemische blootstelling, waardoor mogelijk minder bijwerkingen elders in het lichaam optreden.

Toepassingsgebieden en doelwitten

De belangrijkste toepassing is bij chronische Pseudomonas aeruginosa-infecties bij patiënten met cystische fibrose en bij sommige vormen van niet-CF-bronkiectasie. Ook wordt inhalatieantibiotica ingezet als adjunct bij bepaalde ernstige longontstekingen of als onderdeel van een multidisciplinaire strategie bij VAP (ventilator-geassocieerde pneumonie), hoewel het gebruik in de acute setting daar minder gangbaar is en afhankelijk van lokale richtlijnen.

Beschikbare middelen en toedieningssysteem

Inhalatieantibiotica worden geleverd via nebulisatoren of, bij sommige middelen, via droge-poederinhalatoren. Voorbeelden van veelgebruikte middelen zijn tobramycine, aztreonam voor inhalatie en colistine (polymyxine E). De behandeling wordt vaak in een cyclische schema gegeven (bijv. 28 dagen behandeling gevolgd door een rustperiode), en de exacte dosering en duur hangen af van het product en de aandoening. Voor sommige patiënten vereisen behandeling en route specifieke bronchusverwijding voorafgaand aan inhalatie om bronchospasme te voorkomen.

Effectiviteit en veiligheidsprofiel

Inhalatieantibiotica kunnen de frequentie van exacerbaties en de longfunctie verbeteren bij cystische fibrose met chronische Pseudomonas-infectie. De resultaten variëren bij niet-CF-bronchiectasie en bij acute longontstekingen. Bijwerkingen zijn vaak lokaal: hoesten, keelpijn, bronchospasme en prikkelgevoel in de luchtwegen; systemische toxiciteit is doorgaans minder frequent, maar afhankelijk van het middel blijft monitoring nodig.

Regelgeving en praktijk

Regelgeving verschilt per land; sejumlah middelen heeft specifieke goedkeuringen en labeling voor inhalatie. Het gebruik gebeurt onder toezicht van een longarts of specialistische zorgverlener, met aandacht voor bronchial reactiviteit en mogelijke resistentiestoornissen.