incubatieperiode

De incubatieperiode is de tijd tussen blootstelling aan een besmettelijke agent en het begin van gezondheidsklachten. In deze periode treden meestal nog geen symptomen op; pas daarna kunnen koorts, huiduitslag, hoesten of andere signalen aanwezig raken. De duur van deze periode verschilt per ziekte en per persoon.

De incubatieperiode varieert sterk. Voor veel virale en bacteriële aandoeningen ligt deze tussen een paar uur en enkele weken. Enkele voorbeelden: influenza heeft doorgaans een incubatie van 1 tot 4 dagen; COVID-19 meestal 2 tot 14 dagen; het mazelenvirus 10 tot 12 dagen; waterpokken meestal 14 tot 21 dagen; norovirusinfecties korter (ongeveer 12 tot 48 uur). Langdurige incubaties komen voor bij rabies (weken tot maanden) en bij sommige tuberculose-infecties (kan maanden tot jaren duren voordat actieve ziekte optreedt in het geval van latente infectie).

Factoren die de duur van de incubatieperiode beïnvloeden, zijn onder meer de hoeveelheid blootstelling (dosis), de route van blootstelling (inademing, orale inname, huidcontact), de kenmerken van het pathogen (virulentie, replicatiesnelheid), en de gastheer (ouderdom, immuunsysteem, onderliggende aandoeningen). Omgevingsfactoren, zoals temperatuur en co-infecties, kunnen eveneens een rol spelen.

Het kennen van de incubatieperiode is belangrijk voor publieke gezondheid en klinische praktijk. Het bepaalt de duur van quarantaine- of isolatiemaatregelen, de timing van opsporingsacties en de interpretatie van meldingen en diagnostiek. Schattingen van incubatieperiodes komen uit epidemiologisch onderzoek en kunnen variëren afhankelijk van blootstelling en gegevenskwaliteit.