waterpokken

Waterpokken, ook wel varicella genoemd, is een virale ziekte veroorzaakt door het varicella-zostervirus (VZV), een lid van de herpesvirussen. De ziekte is zeer besmettelijk en wordt verspreid via druppels in de lucht bij hoesten, niezen of praten, en via direct contact met vocht uit de blaasjes van een geïnfecteerde persoon. De incubatietijd bedraagt meestal 10 tot 21 dagen, met een gemiddelde van ongeveer twee weken.

Symptomen beginnen vaak met koorts, malaise en hoofdpijn, gevolgd door een jeukende huiduitslag. De uitslag verschijnt in korte, golfachtige fasen: eerst vlekjes, dan vochtige blaasjes, waarna korstvorming optreedt. Uitslag kan overal voorkomen, maar meestal begint ze op het gezicht en de romp en verspreidt zich naar armen en benen. Jeuk kan intens zijn en secundaire huidinfecties komen voor.

Complicaties zijn vooral mogelijk bij volwassenen, zwangeren en mensen met een verzwakt immuunsysteem. Mogelijke complicaties zijn bacteriële huidinfecties, longontsteking en hersenontsteking. Bij zwangeren kan varicella risico’s opleveren voor de baby (congenitale varicella) of neonatale varicella bij infectie rond de bevalling. Over het algemeen verloopt waterpokken milder bij kinderen.

Behandeling is meestal ondersteunend: voldoende vocht, rust en symptoombehandeling voor koorts en jeuk. Antivirale medicijnen zoals aciclovir kunnen worden voorgeschreven aan risicogroepen of bij ernstige klachten, mits vroeg gestart. Aspirine moet bij kinderen vermeden worden vanwege het risico op Reye-syndroom.

Preventie vindt plaats door vaccinatie tegen varicella. Het vaccin is doorgaans een twee-dose-regime volgens het lokale schema en vermindert de kans op ziekte en complicaties aanzienlijk. Personen die niet gevaccineerd zijn en een risico hebben, kunnen na blootstelling volgens lokale richtlijnen profylaxe krijgen.