immuungecompromitteerde

Immuungecompromitteerde is een term die in de geneeskunde wordt gebruikt om personen te beschrijven bij wie het immuunsysteem verzwakt is. Dit kan leiden tot een verhoogd risico op infecties, een tragere genezing en een minder robuuste respons op vaccins en immuuntherapieën. De aandoening kan tijdelijk zijn, bijvoorbeeld door een behandeling, of permanent als gevolg van een aangeboren of blijvende aandoening.

Oorzaken en classificatie: immunodeficiënties kunnen primair (aangeboren) of secundair (verworven) zijn. Secundaire oorzaken omvatten hiv/aids, maligniteiten met chemotherapie of bestraling, orgaan- of stamceltransplantatie met immunosuppressieve medicatie, langdurig gebruik van glucocorticoïden, auto-immuunziekten en ernstige ondervoeding of ouderdom. Sommige patiënten hebben combinatie van factoren, wat het risico verder verhoogt.

Infecties en klinische kenmerken: bij immuungecompromitteerden ontwikkelen infecties snel en kunnen ze ernstiger verlopen. Opportunistische infecties, zoals Pneumocystis jirovecii, cytomegalovirus, schimmelinfecties (Aspergillus, Candida), en bepaalde bacteriële of virale opportunistische pathogenen komen vaker voor. Symptomen kunnen subtiel zijn en minder uitgesproken, wat tijdige diagnose kan bemoeilijken. Vaccinrespons kan verminderd zijn.

Preventie en behandeling: preventieve maatregelen omvatten goede handhygiëne, vaccins waar mogelijk (inactieve vaccins hebben doorgaans de voorkeur; bij ernstige immunosuppressie kunnen live vaccins gevaarlijk zijn en worden vermeden), beperkingen bij blootstelling aan ziektekiemen, en, indien aangewezen, profylaxe met antimicrobiële middelen. Behandeling van infecties moet snel worden gestart en kan intensiever zijn; onderliggende oorzaak, zoals immunosuppressieve medicatie, kan aangepast worden. Sommige aandoeningen leiden tot immunoglobuline-substitutie-therapie.