immaterieel

Immaterieel betekent niet-fysiek of niet-materieel. Het verwijst naar zaken zonder tastbare vorm, zoals ideeën, kennis, informatie en rechten. In taal en filosofie is immaterieel een tegenstelling tot materieel of fysiek.

In de economie en boekhouding spreekt men vaak van immateriële activa. Dit zijn niet-fysieke activa die identificeerbaar zijn en waarover een onderneming de controle kan uitoefenen en waaruit toekomstige economische voordelen voortvloeien. Voorbeelden zijn goodwill bij overnames, software, en intellectueel eigendom zoals patenten, auteursrechten, merken en licenties, maar ook knowhow. De herkenning en waardering van deze activa hangen af van de regelgeving (IFRS/GAAP). Ze kunnen worden geactiveerd en afgeschreven over de gebruiksduur of worden getoetst op impairment.

Intellectueel eigendom valt onder immateriële rechten: auteursrechten, patenten, merken, handelsgeheimen. Deze rechten beschermen creativiteit en innovatie en kunnen worden gelicenseerd of verkocht.

Daarnaast wordt in de context van cultuur gesproken over immaterieel erfgoed: tradities, rituelen, muziek en vakkennis die cultureel van belang zijn maar geen fysieke verschijningsvorm hebben.

In de hedendaagse economie spelen immateriële activa een belangrijke rol bij de waarde van bedrijven, maar ze zijn vaak moeilijk te meten en vereisen zowel kwalitatieve als kwantitatieve benaderingen in verslaggeving en beleid.