uitoefenen

Uitoefenen is een Nederlands werkwoord dat betekent dat iets in de praktijk wordt gebracht of uitgevoerd, vaak in formele of officiële contexten. Het wordt gebruikt bij rechten, bevoegdheden, plichten en bij het uitoefenen van een beroep, waarin iemand daadwerkelijk handelt vanuit eenTitel of taak.

Veelvoorkomende gebruikte constructies zijn bijvoorbeeld: het uitoefenen van rechten, het uitoefenen van bevoegdheden, het uitoefenen van een taak of het uitoefenen van een beroep. In zinnen krijg je bijvoorbeeld: “Zij oefent haar beroep uit als advocate” of “De burgemeester oefent zijn bevoegdheden uit.” De verbale vormen zijn onder meer: ik oefen uit, jij oefent uit, hij oefent uit; in de voltooide tijd: ik heb uitgeoefend; en de zelfstandig naamwoordvorm is de uitoefening.

Een belangrijk verschil is dat uitoefenen vaak formeel of juridisch van toon is, terwijl beoefenen veelal verwijst naar het actief en langdurig uitvoeren van een activiteit of ambacht. Zo zeggen we: “een beroep uitoefenen” of “de bevoegdheden uitoefenen,” maar “een sport beoefenen” of “een vak beoefenen.” Beoefenen klinkt meestal natuurlijker voor sport, kunst en vakken waarin vaardigheden worden ontwikkeld.

Etymologisch bestaat het uit het werkwoord oefenen met het prefix uit-, wat de nadruk legt op uitvoering of voltooide handeling. De afgeleide naamwoordelijke vorm is uitoefening, die verwijst naar de daad van het uitoefenen.