Home

giftigheid

Giftigheid is de mate waarin een stof schadelijk kan zijn voor levende organismen. In toxicologie beschrijft het begrip de potentieel schadelijke effecten die kunnen optreden bij blootstelling, afhankelijk van dosis en blootstellingsroute. De ernst en aard van de effecten hangen af van factoren zoals de blootstellingsduur, de soort stof, de soort, leeftijd, gezondheidstoestand en mogelijke interacties met andere stoffen.

Er zijn verschillende vormen van toxiciteit. Acute toxiciteit verwijst naar snelle en vaak ernstige effecten na

De onderliggende mechanismen worden bestudeerd via toxicokinetiek en toxicodynamiek. Toxicokinetiek beschrijft wat het lichaam met de

Beoordeling van giftigheid speelt een sleutelrol in regelgeving en volksgezondheid. In de EU worden stofclassificaties bepaald

een
korte
blootstelling,
terwijl
chronische
toxiciteit
betrekking
heeft
op
schade
bij
herhaalde
of
langdurige
blootstelling.
De
mate
van
giftigheid
wordt
vaak
uitgedrukt
met
meeteenheden
als
LD50
of
LC50,
die
aangeven
bij
welke
dosis
of
concentratie
50%
van
een
testpopulatie
sterft
of
ernstige
effecten
vertoont.
Daarnaast
geven
NOAEL
en
LOAEL,
respectievelijk
de
hoogste
ongeobserveerde
en
de
laagste
observeerbare
effecten,
referentiepunten
voor
veilige
doseringen.
Tolerable
daily
intake
(TDI)
of
reference
dose
(RfD)
worden
gebruikt
bij
mensenrisicobeoordeling.
stof
doet:
absorptie,
distributie,
metabolisme
en
excretie.
Toxicodynamiek
onderzoekt
hoe
de
stof
inwerkt
op
cellen
en
organen,
bijvoorbeeld
door
interactie
met
receptoren,
enzymen
of
membranen,
wat
leidt
tot
schade
of
functieverlies.
De
blootstellingsroute
en
dosis
zijn
cruciaal,
maar
ook
factoren
als
leeftijd,
genetische
aanleg,
voeding
en
gezondheid
spelen
een
rol.
volgens
de
CLP-verordening
en
GHS,
wat
leidt
tot
waarschuwingen,
etikettering
en
bepalingen
voor
opslag,
transport
en
gebruik.
Voorbeelden
van
veelvoorkomende
giftige
stoffen
zijn
arseenzouten,
lood,
sommige
organische
oplosmiddelen
en
bepaalde
pesticiden;
de
uiteindelijke
beoordeling
hangt
af
van
dosis,
blootstelling
en
samenstelling.