gepatenteerde

Gepatenteerde is in het Nederlands een bijvoeglijk naamwoord en de verleden deelwoord van het werkwoord patenteren. Het beschrijft iets waarvoor een octrooi (patent) is verleend, en dus rechtsbescherming biedt tegen namaak en onrechtmatige exploitatie. In de praktijk wordt het vooral gebruikt in combinatie met zelfstandig naamwoorden zoals “gepatenteerde uitvinding”, “gepatenteerde technologie” of “gepatenteerde methode”.

Etymologie en gebruik: patenteren betekent het verkrijgen van een patent. Het woord geleend uit het Nederlands en verwant aan het begrip octrooi, dat de specifieke vorm van bescherming in veel rechtsgebieden aanduidt. Gepatenteerde dingen dragen de indicatie dat de houder exclusieve rechten heeft om te produceren of te verkopen, meestal voor een bepaalde termijn.

Legal context: in Nederland en in veel andere landen beschermt een octrooi uitvindingen, werken of technische processen voor doorgaans twintig jaar, mits tijdig aan de vereisten wordt voldaan en kosten worden betaald. De term gepatenteerd verwijst naar deze beschermde status op het moment dat het octrooi geldig is. Inbreuk op een octrooi kan leiden tot rechtszaken en schadevergoeding of verbod tot verdere exploitatie.

Gebruik en nuance: het gebruik van “gepatenteerde” moet feitelijk zijn; als een octrooi verlopen is, geldt de bescherming niet langer en kan men dit niet meer als bescherming aanduiden. Daarnaast onderscheidt men vaak tussen “gepatenteerde” (beschermd) en “octrooiaanvraag” of “patent pending” (in afwachting van verleend octrooi). Gepatenteerde claims worden vaak in technische en commerciële context genoemd om de exclusiviteit en innovatie-status aan te geven.