geleidingspad

Een geleidingspad is een netwerk van gespecialiseerd weefsel dat elektrische impulsen in het hart geleidt en daarmee de volgorde en timing van samentrekkingen regelt. In de cardiologie verwijst de term meestal naar het hartritmegeleidingssysteem, dat bestaat uit de sinusknoop (SA-knoop), de atrioventriculaire knoop (AV-knoop), de bundel van His, de rechter- en linker bundeltakken en de Purkinje-vezels.

Werking

Een prikkel ontstaat in de SA-knoop en verspreidt zich via het atriale weefsel naar de AV-knoop. De AV-knoop geeft een korte vertraging waardoor de atria volledig kunnen samentrekken en de kamers voldoende kunnen worden gevuld. De prikkel gaat vervolgens via de bundel van His en de Purkinje-vezels naar de ventrikels, wat leidt tot gelijktijdige samentrekking van beide ventrikels. Dit systeem zorgt voor een doelmatige hartslag en synchronisatie tussen atria en ventrikels.

Snelheden en pacemaker

De SA-knoop heeft doorgaans een sinusknoopfrequentie van ongeveer 60–100 slagen per minuut. De AV-knoop fungeert als secundaire pacemaker met een lagere snelheid (circa 40–60/min) als de SA-knoop uitvalt, terwijl de Purkinje-vezels een nog lagere intrinsieke frequentie hebben (ca. 20–40/min).

Pathologie en diagnostiek

Geleidingsstoornissen kunnen leiden tot bradycardie of aritmieën. Voorbeelden zijn AV-blok, bundeltakblok en het Wolff-Parkinson-White-syndroom met een extra geleidingspad dat atria met ventrikels kan verbinden. Diagnostiek gebeurt vaak met elektrocardiografie (ECG) en, bij complexe gevallen, elektrofysiologisch onderzoek. Behandeling kan bestaan uit monitoring, medicatie, een pacemaker of ablatie van storende geleidingspaden.

Overige context

De term geleidingspad kan ook breder verwijzen naar geleidingsbanen in andere organen of systemen, maar in de medische literatuur wordt hij vooral gebruikt voor het hartritmegeleidingssysteem.