gegevenscatalogus

Een gegevenscatalogus is een systematische registratie van data-assets binnen een organisatie, inclusief metadata die informatie geeft over herkomst, betekenis, structuur en gebruiksrestricties. Het fungeert als een centrale, doorzoekbare kaart van de data-assets en ondersteunt ontdekken, hergebruik, governance en verantwoording.

Doel en gebruikers: De catalogus helpt bij het vinden van relevante datasets, het documenteren van eigenaarschap en verantwoordelijkheid, en het waarborgen van naleving van privacy- en beveiligingsregels. Gebruikers zijn data engineers, analisten, data stewards en beleidsmakers.

Belangrijke onderdelen en metadata: Een gegevenscatalogus bevat een metadata-repository, een data-woordenboek, business- en technische metadata, data-lineage, kwaliteitsmetingen en toegangs- en classificatieregels. Het systeem ondersteunt zoeken, tagging en governance-workflows, zodat context en herkomst van data duidelijk zijn.

Standards en implementatie: Veelgebruikte standaarden zijn DCAT-AP (Data Catalog Vocabulary voor Nederland en Europa) en andere meta-standaarden. Een catalogus kan centraal plaatsvinden of gefedereerd zijn, en metadata kan automatisch uit bronsystemen worden geïmporteerd. Integratie met data governance-processen en data stewards is gebruikelijk.

Voordelen en uitdagingen: Een goede gegevenscatalogus verbetert vindbaarheid, stimuleert hergebruik en ondersteunt compliance met privacywetgeving en beveiligingsregels. Uitdagingen zijn volledigheid en kwaliteit van metadata, semantische afstemming tussen afdelingen, en aandacht voor privacy en beveiliging.

Toepassingsvelden: Intern data-ontdekking, data-uitwisseling met partners, rapportage en audits. Door gegevenscatalogi kunnen organisaties sneller data-assets vinden en verantwoord delen.

---