gefractioneerde

Gefractioneerde is een bijvoeglijk naamwoord en het voltooid deelwoord van fractioneren in het Nederlands. Het duidt aan dat een stof of mengsel is opgesplitst in afzonderlijke fracties door een fractioneringsproces. De term wordt in diverse vakgebieden gebruikt en verwijst naar het verkrijgen van delen met verschillende eigenschappen, zoals kookpunt, polariteit of moleculaire grootte.

Fractioneren is een verzamelnaam voor methoden die een mengsel scheiden in delen met relevante kenmerken voor een beoogde toepassing. Veelvoorkomende methoden zijn distillatie (inclusief fractionele distillatie), chromatografie, centrifugatie, kristallisatie en membraanfiltratie. De gekozen methode bepaalt welke fracties worden verkregen en in welke volgorde.

Toepassingen en voorbeelden komen vaak voor in de chemie, biologie en milieuwetenschappen. Gefractioneerde oliën ontstaan bij distillatie van ruwe olie of andere chemische mengsels en leveren verschillende fracties zoals lichte en zware oliën. Gefractioneerde oplosmiddelen verwijzen naar opgesplitste oplosmiddelmengsels met afzonderlijke componenten. In de biomedische sfeer spreekt men soms van gefractioneerde bloedcomponenten, zoals plasma of bloedplaatjes, die door centrifugatie zijn gescheiden. Ook plantaardige extracten kunnen worden gefractioneerd om afzonderlijke actieve bestanddelen te isoleren.

In de vaktaal duidt gefractioneerde dus op een product of component die uit fractionatie is voortgekomen. Zie ook fractioneren, fractionation en fractioneel destilleren.