distillatie

Distillatie is een scheidingstechniek waarbij een vloeistofmengsel wordt gescheiden door verdamping en condensatie. Door verschil in kookpunten verdampen sommige componenten eerder dan andere, waarna de damp kan condenseren tot een zuiver distillaat.

Het proces berust op drie hoofdprincipes: verhitting tot de kooktemperatuur van de gewenste stof, de route waarlangs de damp kan bewegen, en koeling om de damp weer in vloeistof om te zetten. Een kolom met pakkingsmateriaal of andere structuren verhoogt de efficiëntie doordat meerdere theoretische plates ontstaan, waardoor de scheiding tussen stoffen met nabijgelegen kookpunten toeneemt.

Belangrijke varianten zijn eenvoudige distillatie, fractionele (kolom) distillatie, vacuümdistillatie en stoomdistillatie. Typische uitrusting omvat een distillatiekolf, een kolom of buis, een condensor, een thermometer en een opvangvat; voor betere scheiding kunnen kolommen met pakkingen of elementen worden gebruikt en kan een verwarmingsbron de opstelling aandrijven.

Toepassingen omvatten purificatie van oplosmiddelen en medicijnen, scheiding van aardolieproducten en petrochemische fracties, productie van ethanol en andere alcoholische dranken, en extractie van essentiële oliën, parfums en smaakstoffen.

Veiligheid en milieu: distillatie vereist aandacht voor brand- en explosiegevaar van dampen, drukopbouw en hete oppervlakken. Adequate ventilatie, goede aarding en beveiligingsmaatregelen, en zorgvuldig afvalbeheer zijn noodzakelijk. Het proces verbruikt veel energie, waardoor efficiëntie en warmte-terugwinning belangrijk zijn.

Geschiedenis: distillatie kent oude wortels in de alchemische traditie en werd in latere eeuwen verder ontwikkeld met instrumenten zoals de alembiek en de kolomdistillatie, wat grotere schaal en betere scheiding mogelijk maakte.