gaswisselingsgebieden

Gaswisselingsgebieden is een term uit de fysiologie die verwijst naar de delen van de longen waar gaswisseling plaatsvindt tussen de lucht die in de longen aanwezig is en het bloed in de longcapillairen. De belangrijkste gaswisselingsgebieden bevinden zich in de respiratoire zone van de longen, met name de longblaasjes (alveolen) en het omliggende capillaire netwerk.

Anatomie en structuur: De alveolen vormen een dunne, uitgestrekte oppervlaktedeken die direct in contact staat met talloze capillairen. De alveolaire wand bevat type I- en type II-pneumocyten, en wordt gescheiden van het capillaire endotheel door een zeer dunne alveolair-capillaire membraan. Dit membraan plus de basale membranen vormen de diffusiebarrière. Surfactant op het alveolaire oppervlak verlaagt de oppervlaktespanning en houdt de alveolen open, wat de efficiënte gaswisseling ondersteunt.

Fysiologie: Gaswisseling vindt door diffusie plaats langs partiële-drukverschillen: zuurstof diffundeert van alveolaire lucht naar bloed en kooldioxide diffundeert van bloed naar alveolair lumen. De efficiëntie wordt bepaald door het totale oppervlak (ongeveer 70–100 m2 bij de mens), de dikte van de diffusiebarrière, de diffusiecoëfficienten van de gassen en de ventilatie-perfusie (V/Q) verhouding. De diffusiecapaciteit van de longen voor koolmonoxide (DLCO) wordt gebruikt om de gaswisselingscapaciteit te evalueren.

Klinisch relevante aspecten: Verstoringen in één of meer gaswisselingsfactoren kunnen leiden tot zuurstoftekort en/of hypercapnie. Ziekten zoals fibrose, longemfyemateit, interstitiële aandoeningen, longoedemen of ademhalingsproblemen door ARDS kunnen de oppervlakte, dikte of perfusie verminderen en zo gaswisseling belemmeren.

Evaluatie en monitoring: Methoden zoals DLCO-tests en beeldvorming helpen bij het beoordelen van de functie van gaswisselingsgebieden en bij het volgen van aandoeningen die de longdiffusie beïnvloeden.