gammadiversiteit

Gammadiversiteit, ook wel gamma diversity genoemd, is de totale soortenrijkdom in een groter geografisch gebied, zoals een regio, biogeografische eenheid of land. Het omvat alle aanwezige soorten over alle habitats binnen dat gebied en geeft de complete pool aan soorten weer waaruit lokale gemeenschappen kunnen putten.

Gammadiversiteit onderscheidt zich van alpha diversiteit, de soortenrijkdom op een afzonderlijke locatie (een lokaal ecologisch eiland), en van beta diversiteit, de mate van verschil in soortensamenstelling tussen locaties. Samen bepalen alpha, beta en gamma hoe biodiversiteit in een gebied verdeeld is. Gammadiversiteit kan worden gezien als een samenspel van lokale rijkdom en de soortenwisseling tussen habitats.

De maatstaf is schaalafhankelijk: gamma stijgt met de ruimtelijke omvang en met habitatheterogeniteit. Meetmethoden omvatten het samenvoegen van soortlijsten uit alle onderzochte locaties en het gebruik van rarefactie om comparabele aantallen individuen of locaties te waarborgen. Een veelgebruikte benadering is Whittaker’s partitioning, waarbij beta-diversiteit wordt uitgedrukt als gamma gedeeld door het gemiddelde alpha; in de praktijk kan gamma ook worden gezien als de totale pool van soorten in het gebied, terwijl alpha en beta de verdeling daarvan beschrijven. Andere metrics omvatten Jaccard- en Sørensen-indices voor turnover tussen locaties.

Toepassingen en drivers: gammadiversiteit wordt gebruikt bij biodiversiteitsbeoordelingen, conservatieplanning en biogeografie. Zij wordt beïnvloed door klimaat, geografie, historische factoren, habitatdiversiteit en menselijke activiteiten die habitats verwijderen of veranderen. Een regio met veel uiteenlopende habitats heeft doorgaans een hoge gammadiversiteit, terwijl geïsoleerde eilanden of homogeen land een lagere gammadiversiteit kennen.

Beperkingen: inschatting van gammadiversiteit is gevoelig voor sampling-inspanningen en taxonomische kennis; extrapolatie naar ongesamplede gebieden kan leiden tot bias.