fusobacteriën

Fusobacteriën zijn Gram-negatieve, strikt anaerobe, niet-sporenvormende staafjes die behoren tot het geslacht Fusobacterium, familie Fusobacteriaceae. Ze zijn vaak fusiform (slank en taps toelopende uiteinden) en komen voor in de normale microbiota van de mens, met name in de mondholte, keel en het maagdarmkanaal, evenals in de vrouwelijke génitale tractus. In gezonde omstandigheden dragen ze bij aan de balans van de microbiële ecosystemen, maar ze kunnen onder bepaalde omstandigheden bijdragen aan ziekte.

In de klinische setting vormen fusobacteriën meestal onderdeel van polymicrobiële infecties en kunnen ze ontstekingen en abscessen veroorzaken op verschillende plaatsen, waaronder het hoofd- en halsgebied, de buik en het bekken. De bekendste soorten zijn Fusobacterium necrophorum, dat geassocieerd is met Lemierre’s syndroom (een neveneffect van keelpijn met trombose van de arterie in de nek en sepsis), en Fusobacterium nucleatum, vaak aangetroffen bij parodontale aandoeningen en onderzocht in relatie tot complicaties zoals vroeggeboorte en mogelijk colorectale kanker. In veel gevallen vormen ze deel uit van gemengde anaerobe en aerobe infecties.

Laboratoriumtechnisch zijn fusobacteriën obligaat anaeroob en gram-negatief, met een kenmerkende fusiforme vorm. Ze groeien traag op standaard aerobe media en vereisen speciale anaerobe culturen. Identificatie vindt vaak plaats met MALDI-TOF massaspectrometrie of moleculaire methoden zoals 16S rRNA-sequentie. Behandeling van fusobakteriële infecties gebeurt meestal met metronidazol of met een penicilline/beta-lactamase-inhibitor in combinatie, meestal afhankelijk van gevoeligheden en klinische context; bij ontstekingen of abcessen kan drainage nodig zijn.