fibrinogeendeficiënties

Fibrinogeendeficiënties zijn zeldzame erfelijke stoornissen gekenmerkt door een tekort aan fibrinogeen, een belangrijke bloedstollingsfactor. Ze kunnen voorkomen als afibrinogenemie (geen fibrinogeen), hypofibrinogenemie (verlaagd fibrinogeenniveau) of dysfibrinogenemie (fibrinogeen aanwezig maar niet functioneel is). De aandoening komt meestal autosomaal recessief voor bij afibrinogenemie en hypofibrinogenemie, terwijl dysfibrinogenemie vaker autosomaal dominant overerfbaar is.

Genetica en pathofysiologie worden veroorzaakt door mutaties in de FGA-, FGB- of FGG-genen, die coderen voor de drie polypeïtonezen van fibrinogeen. Deze mutaties verminderen productie, stabiliteit of functioneren van fibrinogeen, wat leidt tot verstoorde pareing en bloedingen. Klinisch vergt de ernst sterk variërende uitingen, maar bloedingsneigingen zijn kenmerkend, vooral bij neonaten en tijdens operaties of bevallingen. Dysfibrinogenemie kan ook trombose veroorzaken, doordat het afwijkende fibrinogeen verstoringen in de stolling kan geven.

Diagnose omvat laboratoriumtests: laag of afwezig fibrinogeen gemeten met de Clauss-methode, vaak verlengde protrombinetijd en geactiveerde partiële tromboplastinetijd, en verlengde trombine- of reptilase-tijd. Soms is de hoeveelheid fibrinogeen normaal maar is de functie aangetast; genetische analyse van FGA, FGB en FGG bevestigt de diagnose en bepaalt het patroon van overerving.

Behandeling richt zich op bloedingspreventie en bloedingscontrole. Acute bloedingen en chirurgische ingrepen vereisen fibrinogeenconcentraat of cryoprecipitaat om fibrinogeenniveaus snel te verhogen. Dosering en doelniveaus zijn afhankelijk van de situatie. Anti-fibrinolytica kunnen aanvullend zijn bij mucosale bloedingen. Bij zwangerschap en bevalling kan preventieve behandeling nodig zijn. Dysfibrinogenemie vereist vaak individuele afweging wegens tromboserisico.