evaporietreeksen

Evaporietreeksen zijn opeenvolgende lagen evaporiet-afzettingen die ontstaan in afgesloten of semi-afgesloten waterlichamen onder doorgaans warme, droge klimaten. Verdamping leidt tot concentratie van opgeloste zouten; bij supersaturatie kristalliseren mineralen uit. De samenstelling en volgorde van de afzettingen hangen af van de evaporatieratio, waterdiepte, temperatuur en waterchemie, waardoor verschillende facies ontstaan, zoals zoutlagen (haliet), gips- en anhydrietlagen, en soms kalium- en magnesiumzouten.

Grote evaporietreeksen bestaan vaak uit afwisseling van gips/anhydriet, zoutlagen en potash-mineralen, soms onderbroken door dunne clastische of organische lagen. Ze vormen zich meestal in gesloten bassins, zoals playa-lakes, sabkha-gebieden en in omgevingen met beperkte connectie met de zee. De diagenetische geschiedenis kan ertoe leiden dat evaporietlagen later dienen als cap rock of als hydrocarbonreservoirs.

Economisch zijn haliet en sylviet (KCl) belangrijke mineralen voor de chemische industrie en landbouw, terwijl gips en carnallitiet belangrijke industriële bronnen zijn. Daarnaast bieden evaporietreeksen informatieve paleoklimatische en palaeo-hydrologische signalen via isotopenonderzoek en sedimentologie.

Globale verspreiding: klassieke voorbeelden bevinden zich in de Zechstein-evaporieten van Noordwest-Europa (late Perm), met equivalente en vergelijkbare afzettingen in Noord-Amerika, Afrika en het Midden-Oosten.