droogteperiodes

Droogteperiodes zijn perioden waarin de neerslag aanzienlijk lager is dan normaal over een bepaalde tijdsduur, waardoor watertekorten kunnen ontstaan en ecosystemen, landbouw en watervoorziening onder druk komen te staan. Droogte kan op verschillende niveaus optreden: meteorologisch droogte verwijst naar gebrek aan neerslag, hydrologische droogte naar lage waterstanden in rivieren, meren en grondwater, en agrarische droogte naar vochttekort bij gewassen. Soms spreekt men ook van sociaaleconomische droogte wanneer droogte leidt tot economische schade of beperkingen in watervoorziening.

Oorzaken van droogte zijn onder meer natuurlijke klimaatvariabiliteit zoals El Niño en La Niña, regionale patronen en blokkades in de atmosfeer, en op langere termijn klimaatverandering die de frequentie, duur en intensiteit van droogte kan versterken. Menselijk waterverbruik en veranderende landgebruikpatronen kunnen de effecten vergroten en de hersteltijd verlengen.

Droogte wordt gemonitord en gekwantificeerd met verschillende indicatoren, zoals de Standardized Precipitation Index (SPI) en de Palmer Drought Severity Index (PDSI). Daarnaast leveren satellietinformatie en hydrologische metingen aanvullende inzichten in bodemvocht, waterbalans en vegetatieve stress.

Effecten van droge periodes zijn onder meer dalende rivierafvoeren en grondwaterstanden, verminderde landbouwopbrengsten, toegenomen bos- en natuurbrandrisico en spanningen op drinkwatervoorziening en prijsvolatiliteit. Beleid en maatregelen richten zich op droogtebewaking, waterbesparing, efficiënter irrigatiegebruik, reservoirbeheer en vroegtijdige communicatie om impact te beperken. Droogteperiodes komen wereldwijd voor, met opvallende voorkomen in mediterraan, semi-aride en tropisch-subtropische klimatzones, maar ook gematigde regio’s kunnen te maken krijgen met langere en intensere periodes.