dispersief

Dispersief is het Nederlandse bijvoeglijk naamwoord dat betrekking heeft op dispersie, het proces waarbij iets zich verspreidt of verdeeld. De verwante zelfstandige vorm is dispersie. Het woord is afgeleid van het Latijnse dispersus en is via talen als Frans en Engels in het Nederlands terechtgekomen.

In de wetenschap wordt dispersief in verschillende vakgebieden verschillend gebruikt. In de natuurkunde en aangrenzende disciplines verwijst dispersie naar een eigenschap waarbij een fysische grootheid, zoals de refractieindex, afhangt van de golflengte of frequentie. Daardoor lopen signalen of golven met verschillende golflengten uiteen. Een bekend voorbeeld is optische dispersie: wit licht wordt bij een prisma gescheiden in een spectrum doordat violet licht sterker wordt gebroken dan rood. Ook in seismologie spelen dispersieve golven een rol, waarbij naderbij gelegen frequenties sneller reizen dan andere.

In de chemie en materiaalkunde wordt dispersion (de verspreiding van deeltjes) vaak gebruikt om een suspensie of colloïdaal systeem te beschrijven, waarin vaste deeltjes in een vloeistof gelijkmatig blijven verdeeld of juist neigen te clusteren afhankelijk van interacties en omstandigheden.

In de taalkunde en linguïstiek komt dispersief af en toe voor als aanduiding voor een distributief of iteratief aspect, maar dit gebruik is niet universeel gestandaardiseerd en kan per theorie variëren.

Zie ook: dispersie, dispersieve krachten.