demonstreren

Demonstreren is een Nederlands werkwoord met verschillende betekenissen, afhankelijk van de context. In de meest voorkomende zin betekent het laten zien hoe iets werkt of wat iemand beweert te bewijzen, bijvoorbeeld door een handeling uit te voeren, een uitleg te geven of een proef te laten zien. Zo wordt in onderwijs en wetenschap vaak gesproken van demonstreren wanneer een docent een experiment stap voor stap laat zien of aantoont dat een theorie klopt.

Een andere betekenis is deelnemen aan of organiseren van een demonstratie als protest. In dit gebruik verwijst demonstreren naar openbare bijeenkomsten waar mensen hun mening of ongenoegen kenbaar maken aan het publiek en vaak ook aan de overheid. Demonstraties kunnen georganiseerd zijn door maatschappelijke groeperingen en variëren in grootte en duur. Het werkwoord kan dan met een voorzetsel zoals tegen of voor worden gebruikt: demonstreren tegen een beleid, demonstreren voor meer geld.

De etymologie van demonstreren ligt in het Latijnse demonstrare, via het Frans démontrer, met dezelfde betekenis van laten zien of aantonen. In het Nederlands is demonstreren verwant aan andere woorden zoals demonstratie (de handeling of het resultaat van demonstreren), demonstrant (een deelnemer aan een demonstratie) en demonstratief (toonbaar, als verklaring van iets).

Vervoeging en stijl: demonstreren is een regelmatig werkwoord in de -eren groep. Het heeft de belangrijkste vormen zoals ik demonstreer, jij demonstreert, hij demonstreert, wij demonstreren, jullie demonstreren, zij demonstreren. Het voltooid deelwoord is gedemonstreerd.