databankmodellen

Databankmodellen is een gestructureerde weergave van data en de relaties daartussen, die wordt gebruikt bij het ontwerpen, ontwikkelen en beheren van databases. Ze bieden een blauwdruk die de gebruikersbehoeften omzet in een samenhangende datastructuur. Een databankmodell kan op verschillende abstractieniveaus bestaan: conceptuele modellen beschrijven hoog-niveau entiteiten en hun onderlinge relaties; logisch modellen definiëren tabellen, sleutels en relaties, onafhankelijk van een specifieke database-technologie; fysieke modellen specificeren indexen, gegevenstypen, partitionering en opslagdetails.

Veelgebruikte benaderingen zijn onder andere het relationele model, waarbij data zijn georganiseerd in tabellen en relaties; het entiteit-relatiemodel (ER) om entiteiten, attributen en relaties vast te leggen; UML-klassendiagrammen die in objectgeoriënteerde contexten worden toegepast; en dimensionele modellen in datawarehousing met ster- en sneeuwvlakschema’s. Data modelleren omvat ook normalisatie om redundantie te verminderen en data-integriteit te waarborgen, en soms denormalisatie om prestaties te verbeteren.

Het modelleren verloopt via het verzamelen van vereisten bij belanghebbenden, het creëren van iteratieve modellen, het valideren met domeinexperts, het omzetten naar een fysiek schema en het handhaven van versiebeheer en governance. Het ondersteunt data-kwaliteit, interoperabiliteit en onderhoudbaarheid, en sluit aan bij data governance, metadata-management en datastandaarden.

In de praktijk vormen databankmodellen de basis van vele informatiesystemen, van transactionele databases in ERP- en CRM-systemen tot grootschalige datawarehouses. Ze spelen een centrale rol in data-architectuur, integratieprojecten, migraties en naleving van regelgeving.