citeren

Citeren is het opnemen van andermans woorden of ideeën in een eigen tekst, met een duidelijke toewijzing aan de bron. Het doel is onderbouwing, het ondersteunen van argumenten of het illustreren van een punt. In het Nederlands onderscheidt men directe citaten, waarin de oorspronkelijke formulering letterlijk wordt weergegeven, en parafraseren, waarin de betekenis in eigen woorden wordt samengevat of herzien.

Directe citaten: de tekst wordt letterlijk overgenomen en tussen aanhalingstekens geplaatst. Parafraseren: de bron wordt in eigen woorden samengevat, vaak met vermelding van auteur en jaartal. Directe citaten kunnen kort zijn; langere citaten worden soms als bloktekst geplaatst om de oorspronkelijke toon te behouden.

Bronvermelding en verwijzingen: in de tekst wordt meestal een korte verwijzing opgenomen (auteur, jaartal, soms paginabron). Aan het eind van het werk volgt een literatuurlijst of bibliografie met volledige gegevens: auteur, titel, jaar, uitgever of bron, en indien van toepassing paginatie of DOI. In veel vakgebieden bestaan gangbare citaatstijlen zoals APA, MLA of Chicago.

Waarborging van nauwkeurigheid en context is essentieel: citeren moet de bedoeling van de bron weergeven en niet uit zijn verband trekken. Het gebruik van citaten vereist zorgvuldige integratie in de eigen argumentatie, correct gebruik van aanhalingstekens of blokcitaten, en het vermijden van misleidend citeren. Ook auteursrechten en licenties spelen een rol; bij citaten geldt vaak een beperkte omvang en duidelijke toestemming voor langere passages.

Etymologie: citeren komt van het Franse citer, van Latijn citare, citatus, 'onder verwijzing roepen, noemen'. Het verwante woord citaat verwijst naar de passage die iemand anders heeft uitgesproken of geschreven.