bodembescherming

Bodembescherming is het geheel van beleid, maatregelen en praktijken gericht op het bewaren en verbeteren van de kwaliteit van de bodem en het voorkomen van bodemdegradatie. Het doel is om de functies van de bodem te behouden, zoals voedselproductie, waterfiltratie, koolstofopslag en biodiversiteit.

Bodemdegradatie ontstaat door factoren als erosie door water of wind, verdichting van de bodem, verlies van organische stof, verzuring, verzilting en verontreiniging met chemische stoffen. Ook ratatie- en druk van bebouwing en industriële activiteiten kunnen schadelijk zijn. Verlies van bodemkwaliteit kan leiden tot verminderde vruchtbaarheid, minder waterinfiltratie en grotere kwetsbaarheid voor klimaatverandering.

Belangrijke maatregelen om bodembescherming te realiseren zijn onder meer het bevorderen van bodembedekking en vegetatieve dekking (bijvoorbeeld groenbemesting en gewasresten), gewasrotatie, en verminderd tot niet-tillig bodembewerkingen om de structuur en organismen in de bodem te sparen. Het toevoegen van organische materialen zoals compost, gerichte bemesting en drainagebeheer dragen bij aan bodemvruchtbaarheid en waterhuishouding. Ook het voorkomen van bodemdekselvorming en het beperken van verontreiniging zijn kernpunten.

Bescherming van de bodem raakt aan wet- en regelgeving op lokaal, nationaal en Europees niveau. Beleidsmaatregelen richten zich vaak op duurzaam bodembeheer, monitoring, bodembemaling en subsidies of stimulansen die duurzame praktijken belonen. Het toezicht op sanering en preventie van verontreiniging behoort hiertoe.

Belangrijke uitdagingen zijn onder meer de lange termijn van bodemherstel, economische afwegingen tussen productie en bescherming, en de behoefte aan goede data, coördinatie tussen sectoren en investeringen in educatie en kennisuitwisseling.