bewustzijnsstoornis

Een bewustzijnsstoornis is een verzamelnaam voor aandoeningen waarbij het proces van arousal en bewustzijn verstoord is. Daardoor is de persoon verminderd of afwezig in waarneming en interactie met de omgeving. Bewustzijnsstoornissen ontstaan vaak na hersenbeschadiging, ernstige ziekte of intoxicatie en vereisen snelle medische beoordeling.

Veelvoorkomende vormen zijn coma, een vegetatieve toestand en de minimale bewuste toestand. Delirium is een acute, fluctuerende verandering in bewustzijn en aandacht. Oorzaken omvatten traumatisch hersenletsel, beroerte, zuurstoftekort, herseninfecties, tumoren, metabole stoornissen (zoals hypo- of hyperglykemie, lever- of nierfalen), intoxicaties en ernstige systemische ziekte.

De beoordeling omvat klinisch onderzoek (bijv. Glasgow Coma Scale), neurologisch onderzoek en beeldvorming zoals CT of MRI. EEG kan helpen bij het onderscheiden van coma en andere aandoeningen. Laboratoriumonderzoek en toxologie testen zoeken naar metabole of intoxicatoire oorzaken. Beoordeling van prognose en behandelmogelijkheden gebeurt op basis van oorzaak, duur van bewustzijnsstoornis, leeftijd en comorbiditeiten.

Behandeling richt zich op stabilisatie van ademhaling en circulatie, ondersteuning van vitale functies en behandeling van de onderliggende oorzaak. Dit kan variëren van medische behandeling tot intensive-carezorg en, waar mogelijk, revalidatie en neurologische en fysiotherapieondersteuning. De prognose varieert sterk en hangt af van de oorzaak, de duur van de stoornis en de initiële neurologische toestand; sommige personen herstellen volledig of gedeeltelijk, anderen blijven met blijvende beperkingen of overlijden. Ethiek en communicatie met familie zijn vaak belangrijke onderdelen van de zorg.