altruïstisch

Altruïstisch is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord dat acties of motivaties beschrijft die gericht zijn op het welzijn van anderen, vaak zonder direct eigen voordeel. Een altruïstisch handelen wordt doorgaans gezien als handelen uit zorg voor anderen, maar in de praktijk kunnen motieven gemengd zijn en is volledig onzelfzuchtig gedrag onderwerp van debat. In het Engels wordt het woord vertaald als anarch? No, “altruistic.” (let op: de vertaling is relevant voor begrip, maar het artikel blijft over de Nederlandse term.)

Etymologie en spelling: altruïstisch is afgeleid van het Franse altruiste, dat op zijn beurt teruggaat op Latijn alter ‘ander’. Het Nederlandse woord voegt het achtervoegsel -isch toe. De i in altruïstisch krijgt een trema (ï) om aan te geven dat de i een aparte klank vormt in de uitspraak.

Gebruik en context: het begrip komt veel voor in discussies over ethiek, moraliteit en sociale psychologie. Een verwante zelfstandige term is altruïsme, dat verwijst naar de houding of het principe van onzelfzuchtige zorg voor anderen. Tegenbeelden zijn egoïsme en zelfzuchtig handelen. Vaak wordt altruïstisch handelen vergeleken met handelen uit eigenbelang en is er aandacht voor de motivatie achter de daad.

Gerelateerde termen en noties: een altruïst is iemand die altruïstische neigingen vertoont; onbaatzuchtig is een veelgebruikt synoniem voor altruïstisch. In publieke en politieke discussies kan altruïsme ook worden besproken in termen van solidariteit en filantropie.

Zie ook: altruïsme, altruïst, altruïstisch handelen, egoïsme, onbaatzuchtigheid.