agroforestrysystemen

Agroforestry-systemen zijn landgebruikssystemen waarin bomen of andere houtige planten worden geïntegreerd met gewassen en/of vee op hetzelfde perceel, met als doel meerdere goederen en diensten te leveren over langere perioden. Ze combineren bos- en landbouwfuncties om bodemgezondheid, biodiversiteit en voedselzekerheid te verbeteren, terwijl opbrengsten uit verschillende bronnen tegelijk ontstaan.

De belangrijkste typen omvatten onder meer alley cropping, waarbij bomen in rijen tussen gewassen worden geplant; silvopasture, waarbij bomen samen met grasland en vee aanwezig zijn; en multi-strata boslandbouw, een meerlagig systeem met bomen, understory-gewassen en bodembedekking. Daarnaast bestaan er kleine-scale home garden agroforestry-systemen die diversiteit en veerkracht in huishoudelijke percelen bevorderen. De keuze voor een bepaald ontwerp hangt af van lokale omstandigheden zoals klimaat, bodem en markten, evenals van gewenste ecosysteemdiensten.

Voordelen van agroforestry-systemen zijn onder meer hogere biodiversiteit, verbeterde bodemstructuur en organische stof, betere waterretentie en erosiecontrole, en klimaatgerelateerde voordelen zoals schaduw en windbescherming. Economisch kunnen ze inkomsten uit hout, fruit, noten, kruiden of vee combineren met traditionele gewasopbrengsten, waardoor inkomstenrisico’s worden gespreid en langetermijnbestendigheid wordt vergroot. Bovendien kunnen deze systemen bijdragen aan koolstofopslag en lokale voedselzekerheid.

Uitdagingen en afwegingen bij implementatie omvatten beheercomplexiteit, mogelijke concurrentie tussen bomen en gewassen voor licht, water en voedingsstoffen, en hogere opstartkosten. Succes vereist zorgvuldige aanleg, passende soortenselectie, afstemming op lokale markt en regelgeving, en voldoende kennis en ondersteuning van extensiegebieden en gezamenlijke initiatieven.