Waterontkalking

Waterontkalking is het proces waarbij de hardheid van water wordt verminderd of verwijderd, zodat kalkafzetting in leidingen, boilers en huishoudelijke apparaten wordt beperkt en de werking van het systeem verbetert. Hard water bevat doorgaans calcium- en magnesiumionen (Ca2+, Mg2+) die bij verhitting of verdamping kalkaanslag kunnen vormen.

Er zijn twee belangrijkste benaderingen: preventief zachtmaken en het verwijderen van bestaande kalkaanslag. Preventief zachtmaken richt zich op het verlagen van de Ca2+- en Mg2+-concentraties voordat het water wordt gedistribueerd. Methoden zijn onder meer ionenuitwisseling (water door een resin laten gaan die Ca2+ en Mg2+ vervangt door natrium- of kaliumionen), kalkontharding (met toevoeging van kalk of via precipitatie van calcium- en magnesiumzouten), en membrantechnieken zoals omgekeerde osmose of nanofiltratie. Daarnaast kan sequestratie met polyfosfaten of citraat helpen om oplossingskaling te voorkomen, hoewel dit niet alle harde ionen uit het water verwijdert.

Ontkalking van bestaande kalkaanslag gebeurt met chemische reiniging. Veelgebruikte middelen zijn zure reinigers op basis van azijnzuur, citroenzuur, fosforzuur of zoutzuur, die de kalkaanslag oplossen. Dergelijke behandelingen vereisen aandacht voor veiligheid en materialen, en worden zowel in huishoudelijke als industriële context toegepast.

Toepassingen en overwegingen: huishoudelijk gebruik van waterontharders is gebruikelijk in regio’s met hard water om zeepwerking te verbeteren en kalkaanslag te verminderen. In de industrie kan ontkalking gepaard gaan met kosten, onderhoud en milieu-impact door bijvoorbeeld zout- of afvalstoffen uit ionenwisselaars. Gezondheid en smaak kunnen ook beïnvloed worden, vooral bij natriumrijke soft water.