zachtmaken

Zachtmaken is een Nederlands werkwoord dat betekent het mogelijk maken of ontfermen van iets tenslotte tot een zachtere, minder harde of minder taaie toestand. Het woord is afgeleid van zacht en maken. In letterlijke zin gaat het om het verminderen van hardheid of stijfheid van een materiaal, maar het kan ook figuurlijk worden gebruikt, bijvoorbeeld om een houding of standpunt milder te maken.

In de praktijk wordt zachtmaken in verschillende domeinen toegepast. In de voeding en gastronomie verwijst het vooral naar het verteren of verzachten van voedsel, zoals vlees of vis, door natte warmte (stoven, braiseren), of door chemische en enzymatische methoden (enzymaatjes uit papaja of ananas, brining). Het doel is de textuur te verbeteren en de verwerkbaarheid of gaarheid te verhogen.

In de textiel- en materiaalwereld wordt zachtmaken gebruikt om vezels of materialen soepeler te maken, vaak door bevochtigingsmiddelen, speciale weekmakers of oppervlaktebehandelingen. In de materiaalwetenschap kan zachtmaken ook verwijzen naar verhoging van moleculaire mobiliteit bij verwarming, waardoor een vast materiaal zuiverder of gemakkelijker te bewerken is.

Citaatwaardig gebruik kan ook figuurlijk zijn: zachtaardig beïnvloeden van beleid, communicatie of onderhandelingen met als doel spanning te verminderen en draagvlak te vergroten. Het begrip is daarmee breed toepasbaar, maar kent vooral betekenis in textuur-, vocht- en procesgerelateerde contexten.