Watergebaseerd

Watergebaseerd is een term die in het Nederlands wordt gebruikt voor producten en systemen waarin water de belangrijkste oplosmiddel of dispersiemiddel is. In tegenstelling tot oplosmiddelgebaseerde systemen gebruiken watergebaseerde producten water om actieve bestanddelen, polymeren en pigmenten op te lossen of te suspenderen. De term wordt breed toegepast in coatings en verf, maar ook in lijmen, inkt, cosmetica en sommige reinigingsmiddelen.

Toepassingen en kenmerken

Veelvoorkomende toepassingen zijn verf en coatings (bijvoorbeeld latex- of acrylverf), lijmen, inkt en cosmetische producten. Voordelen zijn onder meer een lager gehalte aan vluchtige organische stoffen (VOC's), minder geur en eenvoudiger reinigen met water. Dit maakt watergebaseerde producten vaak geschikter voor binnenruimtes en beter afgestemd op milieuregels. Nadelen kunnen zijn dat droging en uitharding langer kunnen duren, en dat formuleringen gevoelig kunnen zijn voor water, bevriezing of temperatuur, afhankelijk van de gebruikte hars en additieven. De hechting en duurzaamheid variëren per ondergrond en systeem, waardoor soms speciale gebrekenafwerkingen nodig zijn.

Milieu en regelgeving

Watergebaseerde systemen veroorzaken doorgaans minder uitstoot van VOC's en worden daarmee vaker toegepast om te voldoen aan Europese en nationale milieu- en gezondheidsnormen. Ze vereenvoudigen vaak afvalverwerking en hebben lagere gezondheidsrisico’s bij inwendige blootstelling. Energievraag en opslag kunnen wel verschillen per product en formulering.

Technische ontwikkeling

De belangrijkste watergebaseerde polymeeremulsies omvatten acrylaten en polyurethaanemulsies. Latex verf is een bekend voorbeeld. Ontwikkelingen richten zich op betere waterbestendigheid, snellere droogtijden en bredere compatibiliteit met verschillende ondergronden zoals hout, metaal en keramiek.