Watercapaciteit

Watercapaciteit is een overkoepelende term die in verschillende disciplines rondom waterbeheer wordt gebruikt om de hoeveelheid water aan te geven die een systeem kan bewaren, opnemen of doorgeven onder bepaalde omstandigheden. Het begrip kan betrekking hebben op natuurlijke omgevingen, infrastructuur en gebruikte materialen, en verwijst meestal naar opslag-, retentie- of doorvoercapaciteit.

In waterbeheer en civiele techniek wordt meestal gesproken van opslagcapaciteit van reservoirs, stuwdammen en overstromingsgebieden. Deze capaciteit wordt uitgedrukt in volumeeenheden zoals kubieke meters of kubieke hectometers en bepaalt hoeveel water tijdelijk kan worden vastgehouden of afgevoerd bij neerslagpieken, droogte of peilbeheer. De bruikbare capaciteit kan verschillen van de totale capaciteit door operationele limieten en sedimentatie.

In bodems en landscapes speelt watercapaciteit een andere rol: de hoeveelheid water die een bodem kan vasthouden na afvoer (retentie) en beschikbaar is voor planten. Dit hangt af van bodemstructuur, porositeit en veldcapaciteit, en is cruciaal voor waterbalans, irrigatie en droogterisicobeheer.

In waternetwerken en drinkwatervoorziening verwijst capaciteit naar de doorvoercapaciteit van leidingen, pompstations en behandelingsinstallaties, vaak uitgedrukt in liters per seconde of kubieke meters per uur. Ook in de bouwmaterialen kan men spreken van wateropname- of absorptiecapaciteit.

Het concept is dynamisch en afhankelijk van meteorologische omstandigheden, sedimentatie, onderhoud en klimaatveranderingen. Het bepaalt zowel de veerkracht bij extreme gebeurtenissen als de lange termijn waterzekerheid.