Vertekend

Vertekend is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands dat aangeeft dat iets niet getrouw of zuiver is weergegeven ten opzichte van de werkelijkheid. Het duidt op vervorming, verdraaiing of enige vorm van misrepresentatie. Vertekende informatie kan voortkomen uit fouten, bias of manipulatie en wordt veelvuldig gebruikt in contexten zoals statistiek, journalistiek, cartografie en wetenschappelijke verslaggeving. Uitdrukkingen als vertekend beeld, vertekende cijfers en vertekende voorstelling komen dan ook veel voor.

Etymologie en verwante vormen: het woord is afgeleid van het werkwoord vertekenen, met het voorvoegsel ver- dat doorgaans een verdraaiing of afwijking aanduidt. De voltooide deelwoordsvorm is vertekend, en het zelfstandig naamwoord is vertekening (distortion of misrepresentation). Deze wortels geven aan dat de term te maken heeft met een terug te vinden discrepantie tussen wat is waargenomen of gecommuniceerd en wat feitelijk aanwezig is.

Gebruik en nuances: vertekend wijst op een verschil met de werkelijke toestand, en kan zowel onbedoeld als intentioneel zijn. Het kan voortkomen uit biases, selectieve weergave, beperkte representativiteit of fouten in data en interpretatie. Vertekend is niet hetzelfde als vervalsing of oplichting, al kan vertekende informatie misleidend zijn. Verwante termen zijn onder meer vertekening (het proces van verdraaien) en vertekenend (bijvoeglijk trong, verdraaiend). Voorbeelden: een vertekend beeld van een trends in een grafiek; een vertekening in steekproefresultaten.