Teeltdiversificatie

Teeltdiversificatie is het systeematisch variëren van gewassen en teeltpraktijken over tijd en ruimte binnen een landbouwbedrijf. Het doel is de afhankelijkheid van één gewas te verminderen, de bodemgezondheid te verbeteren, plagen en ziekten beheersbaar te houden en economische stabiliteit te bevorderen. Diversificatie kan zowel gericht zijn op rotatie van gewassen als op tegelijkertijd telen van meerdere gewassen op hetzelfde perceel.

Veelvoorkomende methoden zijn wisselbouw of rotatie van gewassen, intercropping (twee of meer gewassen tegelijk op korte afstand), dekgewassen en groenbemesters, en agroforestry of strekkende voorzieningen waar bomen of struiken aan het akkerbedrijf zijn toegevoegd. Daarnaast vallen gewasdiversiteit, rassenkeuze en variatie in teeltperioden onder teeltdiversificatie. Het gebruik van leguminosen kan stikstof in de bodem verhogen, wat de afhankelijkheid van kunstmest verlaagt. Biodiversiteit in het gewasportfolio en in het beheer van onkruiden, plagen en ziekten spelen een belangrijke rol.

Voordelen zijn onder meer verbetering van de bodemstructuur en -vruchtbaarheid, minder kans op uitval door specifieke plagen of ziekten, betere waterretentie, en potentieel lagere milieubelasting. Economisch kunnen risico’s dalen en marktkansen toenemen door een veerkrachtiger bedrijf en toegang tot verschillende afzetmarkten.

Uitdagingen omvatten hogere beheerkosten en vereiste kennis, investeringen in apparatuur en planning, en de noodzaak van geschikte markten en regelgeving die diversificatie ondersteunt. In beleidskaders wordt vaak gestreefd naar een balans tussen opbrengstzekerheid, duurzaamheid en economische haalbaarheid.