Syndicatevorming

Syndicatevorming verwijst naar het proces waarbij individuen of losse criminele netwerken een georganiseerde misdaadorganisatie vormen en in stand houden. Het begrip wordt in criminologisch onderzoek en politiedossiers gebruikt om de opbouw, stabilisatie en uitbreiding van zo’n syndicaat te beschrijven, evenals de kenmerken die het onderscheiden van informeel samenwerken of ad hoc-criminaliteit. Kenmerkend is dat syndicatevorming gepaard gaat met een zekere formalisering van structuur, functies en regels, vaak ten koste van onsamenhangende samenwerking.

Het proces verloopt meestal via meerdere fasen: het opbouwen van netwerken en vertrouwen; selectie en socialisatie van leden; formalisering van rollen en communicatiekanalen; consolidatie van activiteiten en geografische of economische invloed; en diversificatie van misdrijven en inkomsten, met toenemende professionalisering en routinering van operaties. Gedurende deze fasen ontstaat vaak een meer duurzame en schaalbare organisatie.

Kenmerken van een syndicaat zijn onder meer een duidelijke hiërarchie of leiderschap, formele of semi-formele regels, een gestructureerde taakverdeling (leiding, uitvoering, financiën, werving en controles), en toezicht op inkomstenstromen. Daarnaast komen vaak geweld of intimidatie, en pogingen tot corruptie van ambtenaren of instellingen voor terwijl toezicht over financiën en vereenvoudiging van operationele processen. Het doel is meestal lange termijn winst en controle over markten of gebieden.

Syndicatevorming verschilt van losse netwerken door duurzaamheid, disciplinering en strategische doelstellingen. Het is van belang voor wetshandhaving en onderzoek omdat het de dreigingsniveaus en escalatie van georganiseerde criminaliteit beter verklaart en helpt bij het ontwikkelen van interventies. Indicatoren zijn langdurig lidmaatschap, herhaalde gezamenlijke criminele activiteiten en gestructureerde communicatie- en financiële netwerken.