Ruigheid

Ruigheid is de eigenschap van iets om ruw of grof van textuur, uiterlijk of oppervlak te zijn. In het dagelijks taalgebruik verwijst ruigheid vaak naar onregelmatigheden of grofheid van materialen of landschappen, terwijl in technische context ruigheid een meer specifieke betekenis heeft: de mate van oppervlakteschaafdheid en de onregelmatigheden op een oppervlak.

In materialenwetenschap en engineering wordt ruigheid vaak kwantitatief beschreven. Veelgebruikte principes zijn oppervlakteparameters zoals Ra (het arithmetische gemiddelde hoogteverschil) en Rz (de gemiddelde piek- en dalhoogte). Metingen gebeuren meestal met profilometrie of andere 3D-surface-detectiemethoden. Ruigheid beïnvloedt factoren als wrijving, slijtage, adhesie, lichtreflectie en de passbaarheid van vloeistoffen of coatings.

Toepassingsgebieden variëren van fabricage en ontwerp tot bouw en geologie. Voor gesneden of gemmade onderdelen is ruigheid een kritische specificatie om te zorgen voor gewenste prestaties, afdichting of esthetiek. In de bouw kan de ruigheid van een oppervlak de grip of het waterafstroomgedrag bepalen, terwijl in de geowetenschappen de ruigheid van terrein of rotsoppervlakken een rol speelt bij erosie en navigatie.

Etymologisch komt ruigheid van ruig, wat ruwe of grofheid betekent, met het suffix -heid om een abstracte eigenschap aan te geven. In het dagelijkse taalgebruik komt ruigheid soms uit op dezelfde ruimere betekenis als ruwheid, terwijl ruuwheid meestal een algemenere, minder technische connotatie heeft.