Prijzen

Prijzen zijn bedragen die gevraagd of betaald worden voor goederen of diensten. Ze fungeren als economische signalen die de productie, distributie en consumptie sturen en weerspiegelen wat consumenten bereid zijn te betalen en wat aanbieders vragen.

Prijzen ontstaan vooral uit de interactie van vraag en aanbod. Daarnaast spelen kosten van productie en distributie, technologische efficiëntie en de positie van de markt (concurrentie, monopolies) een rol. Prijsbeleid kan ook door regelgeving, belastingen en seizoensinvloeden worden beïnvloed. Retailers passen prijzen aan via aanbiedingen, korting en dynamische prijssystemen.

Wat betreft typen prijzen onderscheidt men verkoopprijzen (consumentenprijs), adviesprijzen, groothandelsprijzen en inkoopprijzen. Er bestaan ook specifieke prijsvormen zoals spotprijzen voor grondstoffen, veilingprijzen en bundel- of combinatieprijzen. Prijs kan inclusief of exclusief btw zijn.

Prijsstatistieken meten ontwikkelingen in de tijd. De consumentenprijsindex (CPI) volgt veranderingen in de gemiddelde prijs van een mand goederen en diensten en geeft inflatie weer. De producentenprijsindex (PPI) meet prijswijzigingen bij producenten en leveranciers. Deze indices zijn van belang voor beleid, loonvorming en sociale en economische analyses.

Prijsbeleid en consumentenbescherming richten zich op transparantie en eerlijkheid. Mededingingsrecht verbiedt kartelafspraken en misbruik van marktmacht. Belastingen en regelgeving beïnvloeden prijzen, terwijl technologie en globalisering de prijsvorming verder beïnvloeden.

Prijzen veranderen voortdurend onder invloed van economische omstandigheden en marktgedrag.