Perforatie

Perforatie is een medische term die verwijst naar een volledige doorbraak van de wand van een hol orgaan of weefsel, waardoor een opening ontstaat tussen twee ruimten of tussen een ruimte en de buikholte. Deze defecten kunnen leiden tot lekkage van inhoud, ontsteking en mogelijk sepsis. Perforaties zijn doorgaans acute, levensbedreigende aandoeningen die snelle diagnose en behandeling vereisen.

Voornamelijk komen perforaties voor in het spijsverteringskanaal (maag, dunne en dikke darm), bijvoorbeeld door ulcus, diverticulitis, inflammatoire darmziekten of kanker. Ook kunnen perforaties ontstaan door trauma, iatrogeen letsel tijdens endoscopie of chirurgische ingrepen. Daarnaast is perforatie van het trommelvlies mogelijk in het oor na infectie of trauma.

Symptomen en diagnose: gastro-intestinale perforatie presenteert zich vaak als plotselinge buikpijn met tekenen van peritoneale prikkeling; koorts, misselijkheid en een snelle hartslag kunnen volgen. Bij verdenking kan beeldvorming zoals een röntgen- of CT-scan vrije lucht onder het diafragma of darmlucht tonen. Bloedonderzoek kan leukocytose en verhoogde ontstekingsmarkers tonen. De definitieve diagnose wordt gesteld op basis van beeldvorming en klinische bevindingen.

Behandeling: meestal spoedeisende chirurgie voor reconstructie of reparatie van de wand, drainage van eventueel geïnfecteerde ruimte en behandeling van ontstekingsreactie; daarnaast breedspectrum antibiotica en vloeistoftherapie. In geselecteerde gevallen met stabiele toestand en beperkte lekkage kan conservatieve behandeling onder strikte observatie worden geprobeerd.

Preventie en follow-up: behandeling van onderliggende oorzaken zoals ulcus, inflammatoire darmziekten en kanker; voorzichtig NSAID-gebruik en rookstop. Na behandeling volgen vaak controles om complicaties zoals abscessen en sepsis tijdig op te merken.