Meetsystemen

Meetsystemen zijn georganiseerde verzamelingen eenheden die worden gebruikt om fysieke grootheden zoals lengte, massa, tijd en temperatuur te meten en te vergelijken. Het International System of Units (SI) is wereldwijd het meest gebruikte meetsysteem, vooral in wetenschap en industrie. Er bestaan ook oudere of regionale systemen, zoals het metriek stelsel in historische context, en in sommige gevallen het imperiale systeem of US customary units. SI biedt een coherente structuur en brede acceptatie.

Een meetsysteem heeft basiseenheden, afgeleide eenheden en schaalbare prefixen. Het SI-systeem kent zeven basiseenheden: meter voor lengte, kilogram voor massa, seconde voor tijd, ampère voor elektrische stroom, kelvin voor temperatuur, mole voor hoeveelheid stof en kandela voor lichtsterkte. Afgeleide eenheden worden uit deze basiseenheden opgebouwd, zoals newton, joule en watt. Prefixen zoals kilo-, centi-, milli- en micro- maken decimale schaalvergrotingen mogelijk.

De definities van de basiseenheden worden beheerd door het Bureau International des Poids et Mesures (BIPM) en de bijbehorende organen CGPM en CIPM. Sinds 2019 zijn de basiseenheden vastgelegd op basis van fundamentele natuurconstanten: meter via de snelheid van licht, seconde via de cesium-133-atoomovergang, kilogram via de Planck-constante, ampère via elementaire lading, kelvin via de Boltzmann-constante, mole via de Avogadro-constante en candela via de stralingssterkte bij 555 nm.

Naast SI bestaan er nog niet-SI-eenheden die in specifieke toepassingen voorkomen, zoals liter of ton, en sommige oudere systemen in handel en industrie. Voor metrologie is traceerbaarheid naar SI van belang, en nationale meetinstituten bewaken calibratie en kwaliteitszorg.