Materiaalcirculatie

Materiaalcirculatie verwijst naar de stroming van materialen door het economische systeem met als doel ze zo lang mogelijk in bruikbare vorm te houden. Door langer gebruik, reparatie, refurbishing en recycling wordt de behoefte aan nieuwe grondstoffen verminderd en blijft de waarde van materialen behouden. In een circulaire economie worden kringlopen zo ontworpen dat materialen via lange en korte levenscycli terugkeren naar productie, in plaats van als afval te eindigen.

Belangrijke strategieën zijn ontwerp voor circulariteit (gemakkelijke demontage en modulariteit), duurzaam onderhoud, reparatie en remanufacturing, en recycling van metalen, kunststof en glas. Het gaat om het sluiten van kringlopen: onderdelen hergebruiken en materialen terugwinnen, zodat hoogwaardige toepassingen mogelijk blijven en cascade gebruik mogelijk is (van high-grade naar lagere-grade toepassingen).

De uitvoering omvat inzameling, sortering, verwerking en terugvoer naar productie. Transparantie en data zijn cruciaal: materiaalstromen, traceerbaarheid, kwaliteitsnormen voor recyclaat en indicatoren voor circulariteit helpen bij planning en verantwoording.

Beleidskader en economie: Europese en nationale beleidsmaatregelen stimuleren hergebruik en producentenverantwoordelijkheid, en bevorderen prikkels zoals afvalreductie- en recyclingdoelen, deposit-schemes en productpaspoorten. Uitdagingen bestaan uit kostenconcurrentie met virgin materialen, contaminatie van recyclestromen, technologische complexiteit en energie-intensiteit van recycling. Doeltreffende materiaalcirculatie verlaagt milieu-impact en stimuleert innovatie en lokale waardecreatie, mits er betrouwbare systemen en infrastructuur aanwezig zijn.