Lijdende

Lijdende is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord afgeleid van het werkwoord lijden. Het duidt op een toestand waarin iemand of iets lijdt, ondervindt schade of pijn, of wordt beïnvloed door een handeling. Het kan verwijzen naar individuen, groepen of situaties en komt veel voor in zowel literaire als alledaagse taal. In juridische en maatschappelijke termen wordt vaak gesproken van de lijdende partij, het tegenovergestelde van de handelende partij, om aan te geven wie wordt getroffen door een handeling of besluit.

In grammaticale termen heeft lijdende ook een specifieke betekenis: het wordt gebruikt in de term de lijdende vorm om de passieve stem aan te duiden, waarin de handeling op het onderwerp wordt toegepast in plaats van door het onderwerp te worden uitgevoerd. Voorbeeld: Het boek wordt gelezen door de student. In deze zin is het boek het lijdende onderwerp en ondergaat de handeling.

De uitdrukking lijdende voorwerp verwijst naar het directe voorwerp in een actieve zin, hetgene dat de handeling ondergaat. Bij de passieve constructie kan dit voorwerp de onderwerppositie innemen. Daarmee beschrijft lijdende zowel grammaticale constructies als de bredere betekenis van iemand of iets dat lijdt of wordt beïnvloed.

Etymologie: lijdende is afgeleid van het werkwoord lijden, met de gebruikelijke vorming van het aanwezige deelwoord en het bijvoeglijk gebruik. Zie ook de lijdende vorm, lijdend voorwerp en handelende partij.