Hoogrisicozones

Hoogrisicozones zijn geografische gebieden met een verhoogd risico op schade of letsel door natuurlijke of menselijke oorzaken. Het begrip wordt gebruikt in ruimtelijke planning, rampenbeheer en verzekeringsbeleid om risico's te signaleren en gerichte maatregelen te nemen. De kans op incidenten wordt vaak bepaald door de combinatie van een hazard (de potentieel schadelijke gebeurtenis), de exposure (wie of wat aan het hazard is blootgesteld) en de kwetsbaarheid (hoe ernstig de gevolgen kunnen zijn).

Veelvoorkomende categorieën zijn overstromingsgebieden langs rivieren en kusten, aardbevings- en aardverschuivingszones, bosbrand- en droogtegebieden, stedelijke hitte-eilanden, en industriële zones met opslag of productie van gevaarlijke stoffen. De grenzen van hoogrisicozones worden doorgaans vastgelegd in risicokaarten die basisdata van geologie, hydrologie, klimaat en infrastructuur combineren. Deze kaarten worden periodiek geüpdatet om veranderende omstandigheden, zoals klimaatverandering, verstedelijking en infrastructuuruitbreiding en -verzwaring, mee te nemen.

Beleid en praktijk richten zich op risicobeperking door ruimtelijke ordening en bouwregels, versterking van dijken en waterkeringen, beperkingen bij landgebruik, evacuatieplannen en duidelijke communicatie voor bewoners. Verzekeraars en overheden gebruiken de aanduiding van hoogrisicozones bij premieberekeningen en bij het bepalen van rampenbestrijding en noodplanning.

Uitdagingen omvatten het voortdurend bijwerken van kaarten, draagvlak bij lokale gemeenschappen, de kosten van risicobeperking en onzekerheid over toekomstige risico's. Het begrip komt wereldwijd voor, maar de precieze definities en grenzen kunnen per land verschillen.